Tâm tình Dehaer
Học nhặt - Một vài vấn đề nhỏ về hỏi
Một câu hỏi sai không thể nhận được câu trả lời đúng. Việc hỏi, hóa ra là công việc mang tính bản chất, phản ánh sâu sắc năng lực và trình độ của chúng ta.
Đặt một câu hỏi sao cho tốt đôi khi không hề dễ dàng. Rõ ràng là, nếu chúng ta hỏi sai, chắc chắn không thể nhận được câu trả lời đúng. Một câu hỏi không tốt mất thời gian và năng lượng của người trả lời, khiến ta nhận được thông tin sai và nguy cơ cao gây sai sót trong công việc. Vậy nên bài này tôi đề xuất chúng ta xem xét một số đề nghị để có được câu hỏi đúng.
Ta cần điều gì/hoặc thông tin gì là việc đầu tiên chúng ta phải xác định. Cần lưu ý, thông tin này là bắt buộc phải có để ta có thể làm việc tiếp. Nếu thông tin không bắt buộc, tốt nhất là không nên hỏi. Nếu ta hỏi những điều không bắt buộc, ta sẽ nhận lại câu hỏi: "Tại sao cậu lại hỏi điều này?". Ta có thể sử dụng nó để tự hỏi mình trước khi hỏi.
Ta có thể tự trả lời được câu hỏi này không? Dù thông tin là cần thiết, nhưng nếu ta có thể tự trả lời được thì hãy tìm cách để tự xử lí. Trừ những lí do đặc biệt về thời gian hoặc bối cảnh, việc ta luôn tự trả lời mọi câu hỏi là điều tối cần thiết với một người làm việc trưởng thành. Tuy nhiên, hãy cân nhắc nếu phải ra quyết định vì nó liên quan đến thẩm quyển.
Người được hỏi đã đúng chưa? Việc xác định người hỏi có thẩm quyền trả lời không? Có năng lực trả lời không? Có thời gian trả lời không?... Là tối quan trọng ta thậm chí, nên không phụ thuộc vào một người duy nhất. Nên tìm các nhiều lựa chọn để ta có không gian xoay sở.
Sau cùng, ta cần xác định thời điểm, ta có nên hỏi vào thời điểm này không? Nếu không thì tốt nhất hãy để thời điểm khác.
Chỉ là hỏi thôi, sao phải phức tạp như vậy? So với vô vàn việc khác, việc hỏi là việc nhỏ. Nhưng càng ngày, tôi càng phát hiện ra rằng, năng lực của chúng ta phản ánh rõ ở các "việc nhỏ". Càng có năng lực cao, người ta càng quan tâm đến những việc mang tính bản chất và cố gắng làm chúng thật tốt.