Trong bối cảnh thế giới liên tục thay đổi, sự đổi mới và sáng tạo không chỉ là yếu tố cần thiết mà còn là động lực chính cho sự phát triển bền vững. Với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng khoa học – kỹ thuật, chỉ có liên tục đổi mới và sáng tạo mới có thể tăng cường lợi thế cạnh tranh cho cá nhân cũng như các doanh nghiệp. Vậy, đổi mới hay cách tân là gì? Làm thế nào để có thể đổi mới công việc của mình?
Cách tân hay còn gọi là đổi mới là một quá trình đổi mới liên tục, nhằm tìm kiếm và tạo ra những điều mới mẻ. Đổi mới không chỉ xảy ra trong cuộc sống hàng ngày mà còn bao gồm cách dùng mới, thói quen mới, tập quán mới, cơ cấu mới, thiết chế mới, và các giá trị mới trong xã hội.
Trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh, cách tân bao gồm đổi mới quy trình, sản phẩm, giá trị, và mô hình kinh doanh.
Trong quản trị, điều này liên quan đến việc áp dụng các phương thức quản trị mới và hình thành các hệ hình mới, nhằm nâng cao hiệu quả và đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường
Một yếu tố quan trọng trong việc thực hiện cách tân chính là tư duy thiết kế, với nguyên tắc trọng tâm là lấy người dùng làm trung tâm
Bảy nguyên lý của tư duy thiết kế, bao gồm:
- Tự tin sáng tạo
- Đưa ý tưởng vào thực tế
- Học hỏi từ thất bại
- Đồng cảm
- Theo đổi sự mơ hồ
- Đồng cảm
- Theo đuổi sự mơ hồ
- Lạc quan
- Vòng lặp cải tiến
Ở cấp độ tổng thể, quá trình thực hiện tư duy thiết kế bao gồm 2 phần chính:
- Tìm hiểu vấn đề: Trả lời các câu hỏi: Vấn đề là gì? Tại sao vấn đề đó lại xảy ra?
- Tìm ra giải pháp: Trả lời câu hỏi: Vấn đề được giải quyết như thế nào?
Cả hai phần này đều bao gồm pha tư duy phân kỳ để đa dạng hóa ý tưởng và pha tư duy hội tụ để chốt lại các lựa chọn. Các bước cơ bản trong quy trình bao gồm thấu cảm với người dùng, xác định vấn đề, tạo lập ý tưởng, tạo mẫu thử và kiểm thử bản mẫu.
Tư duy phân kì:
- Cố gắng thu thập nhiều thông tin và kiến tạo ý tưởng
- Mục đích mở rộng quan điểm
Tư duy hội tụ
- Làm sắc nét quan điểm của mình
- Tổng hợp các kết quả và giới hạn lại các quyết định lựa chọn
Phân kì để đa dạng hóa, hội tụ để chốt lại và tập trung.
